روش تعیین عیار طلا : طلا از دیرباز به عنوان یکی از ارزشمندترین فلزات جهان شناخته شده است و یکی از دغدغههای اصلی در خرید و فروش طلا، عیار سنجی و تعیین میزان خلوص آن است.
عیار به درصد خلوص طلا در یک قطعه اشاره دارد.
طلا با عیارهای مختلفی تولید میشود؛ مثلاً طلای 24 عیار خالصترین نوع طلا است، در حالی که طلای 18 عیار دارای 75 درصد طلای خالص و 25 درصد آلیاژهای دیگر است.
همچنین، طلای 14 عیار شامل 58.3 درصد طلای خالص و 41.7 درصد فلزات دیگر است.
برای اطمینان از اصالت و ارزش طلای خریداریشده یا فروشرفته، لازم است که عیار آن به دقت سنجیده شود.
روشهای مختلفی برای تعیین عیار طلا وجود دارد که بیشتر آنها نیاز به دستگاههای تخصصی دارند و برخی را میتوان در خانه نیز انجام داد.
در آزمایشگاههای معتبر، با استفاده از ابزارهای دقیق، عیار طلا بهطور حرفهای اندازهگیری میشود.
تشخیص عیار طلا به شما کمک میکند تا از خلوص و ارزش واقعی قطعه طلای خود مطمئن شوید.
در این مقاله، به بررسی روشهای تعیین عیار طلا و نحوه استعلام آن پرداختهایم تا با اطلاعات کافی، بتوانید تصمیمات صحیحی در خرید و فروش طلا اتخاذ کنید.
همراه سپهرگلد باشید تا به طور دقیق با روشهای عیارسنجی آشنا شوید و از اصالت کالای خود مطمئن شوید.
سه روش تعیین عیار طلا
استفاده از سنگ محک برای عیارسنجی طلا
سنگ محک یکی از روشهای سنتی و معتبر برای تعیین عیار طلا است.
این ابزار که معمولاً از سنگهای سیاهرنگ مانند کوارتز ساخته شده است، برای بررسی خلوص طلا به کار میرود.
نحوه عملکرد روش سنگ محک
در این روش، ابتدا نمونه طلا را روی سنگ محک میکشند تا اثری از آن بر روی سنگ باقی بماند.
سپس برای تحلیل دقیقتر، روی این اثرها اسید نیتریک یا تیزآب سلطانی ریخته میشود.
رنگ واکنشهای ایجاد شده توسط این اسیدها به تعیین عیار طلا کمک میکند:
تیزآب با رنگ زرد: عیار ۱۰
رنگ سبز در تیزاب سلطانی: عیار ۱۴
تیزآب با رنگ قرمز: عیار ۱۸
تیزآب با رنگ آبی: عیار ۲۲
اگر در آزمایش، عیار طلا کمتر از ۱۴ تشخیص داده شود، برای افزایش دقت، از نمک طعام و اسید نیتریک برای پاک کردن ناخالصیها استفاده میشود و سپس باقیمانده را دوباره با سنگ محک میسنجند.
این روش به ویژه برای بررسی خلوص و اصل بودن طلای آبشده کاربرد دارد و باید بهدقت انجام شود تا آسیبی به ظاهر طلا وارد نشود.
روش کوپلاسیون (Copulation)
روش کوپلاسیون یکی از دقیقترین تکنیکهای سنجش عیار طلا است که تنها در آزمایشگاههای تخصصی قابل اجرا میباشد.
در این روش، اپراتور آزمایشگاه طلای آبشده را با ترکیبات خاصی مخلوط کرده و در محفظهای از سرب قرار میدهد.
سپس این مخلوط را با دمای ۱۰۵۰ درجه سانتیگراد حرارت میدهد.
در مرحله بعد، مخلوط را به مدت ۹۰ دقیقه در اسید نیتریک میجوشانند.
پس از این فرآیند، باقیمانده را وزن کرده و اختلاف وزن قبل و بعد از آزمایش را محاسبه میکنند.
این اختلاف وزن، میزان خلوص و عیار واقعی طلا را نشان میدهد.
یکی از کاربردهای اصلی این روش در ریگیری طلاهای آبشده است.
در این فرایند، طلاهای دستدوم که به طلافروشان فروخته شده و دوباره ذوب شدهاند، برای تعیین عیار به آزمایشگاه ارسال میشوند.
این طلاها با اعدادی به نام انگ طلا نشانهگذاری میشوند؛ این اعداد در آزمایشگاههای تهران شش رقمی و در شهرستانها سه تا شش رقمی هستند.
به این روش عیارسنجی انگزنی گفته میشود و نتایج آن بهدستآمده، بهطور دقیق نشاندهنده خلوص واقعی طلا میباشد.
روش XRF (طیفسنجی فلورسانس اشعه ایکس)
دستگاه XRF یا طیفسنج نوری فلورسانس اشعه ایکس، یک تکنولوژی تحلیل غیرمخرب است که برای سنجش عیار طلا و سایر فلزات به کار میرود.
این دستگاه با استفاده از تابش اشعه ایکس، قادر است تا میزان خلوص و ترکیب فلزات در نمونههای مختلف را بهطور دقیق تعیین کند.
نحوه عملکرد دستگاه XRF
تابش اشعه ایکس:
نمونه طلا یا دیگر فلزات را داخل دستگاه XRF قرار میدهند و دستگاه اشعه ایکس را به نمونه میتاباند.
این اشعه نیروی کافی را برای جذب الکترونهای داخلی اتمهای فلزات فراهم میکند.
ایجاد اشعه فلورسانسی:
تابش اشعه ایکس باعث میشود که اتمها اشعههای فلورسانسی با انرژی و طول موجهای خاص تولید کنند.
تحلیل اشعه فلورسانسی:
دستگاه اشعههای فلورسانسی را جمعآوری کرده و تحلیل میکند. این تحلیل به تعیین نوع و غلظت فلزات موجود در نمونه کمک میکند.
دستگاه XRF برای شناسایی و اندازهگیری سایر فلزات گرانبها و صنعتی نیز استفاده میشود.
دستگاه XRF به دلیل دقت بالا و سرعت مناسب در تحلیل، به ابزاری قابل اعتماد در صنایع مختلف تبدیل شده است و به ویژه در مواقعی که نیاز به تحلیل سریع و بدون آسیب به نمونهها است، کاربرد دارد.
بیشتر بدانید:
نحوه تشخیص عیار طلای آبشده
برای تعیین عیار طلای آبشده، روشهای مختلفی وجود دارد که بهراحتی میتوانید از آنها استفاده کنید:
استفاده از کاغذ خطی:
برای سنجش ابتدایی، میتوانید خطی روی کاغذ بکشید و وزن طلا را بالای خط و عیار طلا را زیر خط بنویسید و این دو عدد را بر هم تقسیم کنید.
عدد به دست آمده خلوص اصلی طلای شما می باشد.
این روش بهطور کلی مفید است اما برای دقت بیشتر به روشهای تخصصیتر نیاز است.
ریگیری:
در این روش، قسمتی از طلای آبشده به آزمایشگاه ریگیری ارسال میشود.
طلا در آزمایشگاه ذوب شده و با استفاده از دستگاههای مخصوص، عیار آن اندازهگیری میشود.
پس از تعیین عیار، طلا در پاکت قرار گرفته و به شما ارسال میشود. بر روی پاکت رسید و شماره قبض ریگیری درج میشود.
عیار سنجی با دستگاههای مخصوص:
این روش نیاز به ذوب کردن طلا ندارد.
با استفاده از دستگاههای تخصصی عیارسنجی، میتوان عیار طلا را بهطور دقیق اندازهگیری کرد.
این دستگاهها قادر به ارائه نتایج سریع و بدون آسیب به نمونه هستند.
با انتخاب یکی از این روشها میتوانید بهدقت عیار طلای آبشده را تعیین کرده و از اصالت آن مطمئن شوید.
مقدار عیار طلای آبشده چقدر است؟
طلاسازان برای تولید مصنوعات طلا از ترکیب طلای خالص با دیگر فلزات استفاده میکنند.
هدف این است که عیار طلا به مقدار دلخواه برسد.
در ایران، عیار طلای آبشده معمولاً به ۱۸ عیار تنظیم میشود، که به معنی خلوص 75 درصدی است.
در فرآیند طلاسازی، وقتی مصنوعات طلا ذوب میشوند، عیارهای مختلفی ممکن است بهدست آید.
اگر عیار طلا پایینتر از مقدار مورد نظر باشد، میتوان از سکههای ۲۲ عیار برای افزایش عیار طلا استفاده کرد.
برعکس، اگر عیار طلا بالاتر از حد مورد نظر باشد، میتوان با اضافه کردن دیگر فلزات به طلا، عیار آن را به میزان دلخواه کاهش داد.
با این روشها، طلاسازان میتوانند عیار طلا را بهطور دقیق تنظیم کرده و به ویژگیهای مطلوب برسند.
نحوه استعلام عیار طلای آبشده
برای استعلام عیار طلای آبشده، ابتدا کد درج شده بر روی طلا را در سامانه ریگیری وارد کنید.
پس از کلیک بر روی گزینه “جستجو”، اطلاعات مربوط به طلای شما شامل وزن، تاریخ تولید، نام تولیدکننده، نام آزمایشگاه و میزان عیار نمایش داده میشود.
همچنین میتوانید با شماره اتحادیه طلای مربوط به شهر خود تماس بگیرید و کد طلای خود را اعلام کنید.
بعد از وارد کردن کد، کلید * را فشار دهید تا اطلاعات عیار طلای آبشده شما دریافت شود.
سوالات متداول
کمهزینهترین روش عیارسنجی طلا چیست؟
سنگ محک یکی از کمهزینهترین و پرکاربردترین روشهای عیارسنجی طلا است که در اکثر طلافروشیها برای تشخیص عیار طلا استفاده میشود.
آیا میتوان عیارسنجی طلا را در خانه انجام داد؟
بله، با استفاده از روشهایی مانند سنگ محک، میتوانید عیار طلا را در خانه بسنجید.
با این حال، این روشها ممکن است به اندازه آزمایشهای حرفهای دقیق نباشند و باید مراقب باشید که آسیبی به قطعه طلا وارد نشود.
ارزانترین روش تشخیص عیار طلا چیست؟
روش سنگ محک، که یکی از قدیمیترین و در دسترسترین روشهای تشخیص عیار طلا است، از نظر هزینه بسیار مقرونبهصرفه است.
چگونه میتوان از طریق ریگیری انگ طلا را تشخیص داد؟
برای تشخیص عیار طلا از طریق ریگیری، به وبسایت reygiri.com مراجعه کرده و کد انگ را وارد کنید.
با این کار میتوانید اطلاعات مربوط به عیار قطعه طلای آبشده خود را دریافت کنید.